خودکنترلی توانایی تنظیم و تغییر پاسخ ‌های شما جهت اجتناب از رفتارهای نامطلوب و افزایش رفتارهای مطلوب و دستیابی به اهداف بلند مدت است. تحقیقات نشان داده است که داشتن خودکنترلی بر روی احساسات می ‌تواند برای سلامتی روحی و جسمی اصلی مهم باشد. اهداف متداولی مانند ورزش منظم، تغذیه سالم، ترک عادت ‌های بد، صرفه‌ جویی در هزینه ‌ها در بیشتر افراد نیاز به خود کنترلی دارند.

توانایی خود کنترلی برای بعضی از افراد برای ترک عادت های ناهنجار مانند یک آرزو، محال است. در حالی که تحقیقات نشان می دهد کنترل کردن خود، محدودیت هایی دارد. روانشناسان نیز دریافته اند که می توان با استراتژی های خاصی آن را تقویت کرد. در این متن شما را با خود کنترلی و اهمیت آن بیشتر آشنا خواهیم کرد.

خودکنترلی چیست؟

افراد از اصطلاحات مختلفی برای خود کنترلی استفاده می کنند. از جمله این اصطلاحات می توان به نظم و انضباط، اراده، قدرت و استحکام داشتن در مقابل خواسته‌ های نفسانی اشاره کرد. روانشناسان معمولاً خودکنترلی را این گونه تعریف می کنند:

“توانایی کنترل رفتار ها به منظور اجتناب از وسوسه ها و رسیدن به اهداف”

به طور خلاصه بهترین تعریف برای خود کنترلی این است که”یک منبع محدود که می تواند تمام شود”. در طی آزمایشات علمی و تصویربرداری از عملکرد مغز نشان داده است که خود کنترلی با ناحیه لوب dlPFC قسمتی در غشا جلو پیشانی ارتباط دارد. با این حال برخی از محققان معتقدند که کنترل کردن خود تا حدی توسط ژنتیک تعیین می ‌شود که برخی افراد در این زمینه، بهتر از دیگران متولد شده‌اند.

آنچه درباره خودکنترلی باید بدانید
آنچه درباره خودکنترلی باید بدانید

خود کنترلی یکی از جنبه های کلیدی عملکرد اجرایی است. مجموعه مهارت ‌هایی که به افراد اجازه می ‌دهد، برنامه ریزی، نظارت و دستیابی به اهداف را انجام دهند. بحثی تخصصی در مورد میزان کنترل ذاتی و خودکنترلی، همچنین تفاوت فردی در مقابل مهارت آموخته شده وجود دارد. اکثر کارشناسان معتقدند افرادی که به سطوح پایین تری از خودکنترلی تمایل دارند، همیشه می ‌توانند عادت های سالم را در خود پرورش دهند و اقدامات متقابل برای کنترل رفتار خود انجام دهند.

اهمیت خودکنترلی

خود کنترلی در زندگی روزمره شما چقدر اهمیت دارد؟ نظرسنجی استرس در آمریکا در سال 2020 که توسط انجمن روانشناسی آمریکا (APA) انجام شد، نشان داد که 27 درصد از پاسخ دهندگان نداشتن قدرت اراده را عامل اصلی در رسیدن به اهداف خود می ‌دانند. اکثریت افراد مورد بررسی، چیزی حدود 71 درصد معتقد بودند که کنترل خود را می ‌توان هم آموخت و هم تقویت کرد. محققان دریافتند افرادی که خود کنترلی بهتری دارند، هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت سالم تر و شاد تر هستند.

مزایای خود کنترلی تنها به عملکرد تحصیلی محدود نمی ‌شود. یک مطالعه روانشناسی طولانی مدت نشان داد که سطح بالای خود کنترلی در دوران کودکی باعث سلامتی جسمانی و در بزرگسالی به بهبود وضعیت مالی کمک می ‌کند. توانایی به تأخیر انداختن لذت یا انتظار برای رسیدن به خواسته خود بخش مهمی از کنترل خود است. مردم اغلب می ‌توانند با تأخیر در رسیدن به خواسته‌ های خود، رفتار خود را کنترل کنند.

به عنوان مثال شخصی را در نظر بگیرید که برای داشتن یک سفر هیجان انگیز برنامه ‌ریزی کرده است. در طی سفر متوجه می ‌شود که خواننده مورد علاقه‌اش کنسرت دارد. این شخص به راحتی با صرفه‌ جویی در هزینه ‌ها و کنترل بر روی خریدهای غیر ضروری می ‌تواند در کنسرت شرکت کند و شبی خاطره انگیز داشته باشد‌.

فواید خودکنترلی

خود کنترلی برای حفظ رفتارهای سالم شما یک اصل مهم است. آنچه شما برای صبحانه می ‌خورید یا هر چند وقت یکبار ورزش می ‌کنید و اینکه آیا برنامه خواب منظمی دارید؛ این‌ ها همه تصمیماتی هستند که می ‌توانند تحت تأثیر سطح خودکنترلی شما قرار گرفته و بر سلامت شما تأثیر بگذارند. محققان دریافتند که خود کنترلی می ¬تواند تعدادی از تأثیرات بالقوه بر سلامتی و رفاه داشته باشد. یک مطالعه طولی نشان داد بزرگسالانی که در دوران کودکی خود کنترلی بیشتری داشته اند کمتر احتمال دارد دچار وابستگی به مواد یا اعتیاد به تنباکو، الکل یا حشیش، ناهنجاری های متابولیک و … شوند.

در یک مثال ساده تر می ‌توان گفت یکی از رایج ترین معضلات خود کنترلی شامل تمایل به مصرف غذای ناسالم یا غیر ضروری در مقابل تمایل به حفظ سلامتی طولانی مدت است. میزان سیری هنگام غذا خوردن به تعاملات خود کنترلی و سلامت غذا بستگی دارد. در حالی که تحقیقات نشان می دهد کنترل خود محدودیت هایی دارد و روانشناسان نیز دریافته اند که با استراتژی های خاصی خود کنترلی تقویت می شود.

چگونه کنترل خود را تقویت می ‌کنید؟

افرادی که به این فکر می کنند که “چرا” کاری را انجام می‌ دهند، می توانند خودکنترلی بیشتری نسبت به رفتارهای خود داشته باشند. این افراد مدت بیشتری در یک کار برای موفقیت پافشاری می‌ کنند تا نسبت به کسانی که فقط در مورد “چگونه” انجام دادن کاری فکر می‌ کنند. وقتی هدفی را که به دنبال آن هستید، به طور کامل بشناسید و دنبال وسیله برای آسان تر رسیدن نباشید یعنی اراده خود را تقویت کرده ‌اید.

آنچه درباره خودکنترلی باید بدانید
آنچه درباره خودکنترلی باید بدانید

انگیزه و نظارت بر روی خودکنترلی

به گفته روی باومیستر روانشناس و محقق، فقدان اراده تنها عاملی نیست که در دستیابی به اهداف موثر است. اگر برای رسیدن به هدفی تلاش می ‌کنید ، سه جزء مهم باید وجود داشته باشد:

  1. باید یک هدف مشخص و انگیزه برای تغییر وجود داشته باشد. داشتن یک هدف نا مشخص یا بیش از حد کلی (مانند قوی شدن) و انگیزه نا کافی می ‌تواند منجر به شکست شود. به احتمال زیاد به یک هدف مشخص (مانند شرکت در مسابقات وزنه برداری) به انگیزه خاصی دست پیدا می‌ کنید.
  2. شما باید اقدامات خود را در جهت دستیابی به هدف دنبال کنید. فقط تعیین هدف کافی نیست. شما باید هر روز رفتار خود را زیر نظر داشته باشید تا مطمئن شوید کارهایی را که باید برای رسیدن به هدف موثر است، انجام می ‌دهید.
  3. شما باید اراده داشته باشید. اینکه بتوانید رفتار خود را کنترل کنید، بخش مهمی از دستیابی به هر هدفی است. خوشبختانه تحقیقات نشان می ‌دهد که افرادی می ‌توانند گام‌ هایی را در جهت استفاده بهینه از نیروی اراده خود بردارند.

نکته مهم

این باور که خود کنترلی به تنهایی می ‌تواند ما را در راه رسیدن به اهدافمان یاری دهد، صحیح نیست. گاهی امکان دارد این امر منجر به رفتارهای سرزنش ‌گر دیگران شود، حتی ممکن است که با احساس درماندگی آمیخته شود. در این موقعیت فرد احساس می کند نمی تواند کاری برای تغییر وضعیت خود انجام دهد. در نتیجه، افراد ممکن است سریع تسلیم شوند یا در مواجهه با موانع به سادگی تلاش خود را متوقف کنند.

خودکنترلی یک مهارت مهم است که به شما امکان می ‌دهد، رفتارهایتان را برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود تنظیم کنید. تحقیقات نشان داده است که این امر برای رسیدن به هدف، حیاتی است. در حالی که خود کنترلی یک منبع محدود می‌ باشد. تحقیقات همچنین نشان می ‌دهد که مواردی وجود دارد که می ‌توانید برای بهبود و تقویت اراده خود در طول زمان انجام دهید.

نتیجه گیری

تحقیقات نشان داده است که خود کنترلی یک منبع محدود است. در طی مدت زمان زیادی اعمال کنترل بر خود باعث تقویت و پیشرفت آن می ‌شود. تمرین خودکنترلی به شما امکان می ‌دهد، آن را در طول زمان بهبود بخشید. با این حال، کنترل کردن خود در کوتاه مدت محدود است. تمرکز بر تمام خویشتن داری بر یک چیز باعث می شود کنترل خود در کارهای بعدی در طول روز دشوارتر شود. روانشناسان از این گرایش به عنوان تخلیه نفس یاد می کنند.

خود کنترلی زمانی اتفاق می افتد که افراد از نیروی اراده خود در یک کار استفاده می¬ کنند و باعث می ‌شود نتوانند برای انجام وظیفه بعدی خود، آن نیرو را خرج کنند. در حالی که روشن است که کنترل خود برای حفظ رفتارهای سالم بسیار مهم است، برخی از کارشناسان معتقدند که تاکید بیش از حد بر قدرت اراده می¬ تواند مضر باشد.

مطالب مرتبط