افراد موفق بعد از ساعت کاری چه می کنند
زمان مطالعه: 8 دقیقه
با شغل مهندس مکانیک بیشتر آشنا شوید!
مهندس مکانیک یکی از شغل های مهم و محبوب در میان مشاغل حوزه مهندسی است و سالانه دانشجویان بسیاری در این رشته در دانشگاه های مختلف مشغول به تحصیل شده و یا از آن ها فارغ التحصیل می شوند. رشته مهندسی مکانیک نه تنها در داخل ایران، بلکه یکی از مهم ترین رشته های علوم مهندسی در خارج از کشور نیز می باشد و بسیاری از حوزه ها و فناوری ها با مهندسی مکانیک پیوند خورده اند. تاریخچه شغل مهندس مکانیک و علم مهندسی مکانیک را می توان دور و دراز خواند اما از زمان انقلاب صنعتی و رشد و توسعه صنعتی کشورها، توجه ویژه ای به این شغل شده و علم مهندسی مکانیک به عنوان یک رشته و حوزه مستقل شناخته شد.
احتمالا شما هم حدس زده اید که مهندس مکانیک آن شغلی نیست که در باور بسیاری از مردم کشور ما وجود دارد. هنگامی که از مهندس مکانیک صحبت می کنیم، تصور مردم یک مکانیک خودرو است که با لباس های کثیف و روغنی و یک آچار به دست در حال تعمیر و عیب یابی خودرو است! در حالی که می توان گفت این رشته ارتباط خاصی با مکانیکی خودرو نداشته و زیر شاخه ای از علم فیزیک می باشد. با جاب اکسپرت همراه باشید تا در ادامه با شغل مهندس مکانیک و رشته مهندسی مکانیک آشنا شویم.
مهندسی مکانیک
مهندسی مکانیک شاخه ای از علوم مهندسی است که در آن فیزیک مهندسی و علم ریاضی با دانش مواد تلفیق شده است. مکانیک در حوزه های بسیار ورود کرده است و معمولا با طراحی، آنالیز، ساخت و نگهداری سیستم های مکانیکی سروکار دارد. همچنین طراحی و ساخت دستگاه هایی که با انرژی های مختلف مرتبط بوده و در جهت جذب، استفاده و بهره برداری از آن ها مورد استفاده قرار می گیرند سر و کار دارد.
همان طور که گفته شد، علم مهندسی مکانیک ابتدا در طی انقلاب صنعتی در اروپا در قرن 18 میلادی به عنوان یک علم مجزا شناخته و معرفی شد. پس از آن، مکانیک با توجه به پیشرفت هایی که در قرن 18 و 19 در زمینه فیزیک اتفاق افتاد، رشد و گسترش قابل توجهی را به چشم دید. امروزه، مهندسی مکانیک نه تنها یک رشته و حوزه، بلکه شامل بسیاری از مفاهیم و آموزش های رشته های دیگر بوده و همپوشانی بسیاری با سایر رشته ها و علوم مختلف دارد. از جمله این رشته ها می توان به مهندسی مهندسی هوافضا، مهندسی خودرو، مهندسی مکاترونیک، مهندسی برق، مهندسی پزشکی، مهندسی شیمی، مهندسی عمران، مهندسی متالورژی، مهندسی دریا، مهندسی راه‌آهن ،مهندسی رباتیک، مهندسی صنایع، مهندسی معدن، مهندسی نفت و مهندسی هسته‌ای دارد.
افراد بسیاری امروزه، مهندسی مکانیک را جامع ترین مهندسی می دانند. زیرا از جهتی مهندسی مکانیک در برگیرنده تمامی علوم و فنونی است که با تولید، تبدیل و بهره برداری از انرژی، استفاده و کاربرد ماشین آلات مختلف و ماهیت آن ها، استفاده از مواد مختلف در ساخت ماشین آلات و دستگاه های بزرگ و کوچک مختلف و طراحی و کنترل سیستم های مختلف مکانیکی، سیالاتی و حرارتی سر و کار دارند.
مهندسی مکانیک معمولا به سه گرایش کلی تقسیم بندی می شود. گرایش حرارت و سیالات، گرایش جامدات و گرایش ساخت و تولید که هر کدام از این گرایش ها بر روی برخی موارد تمرکز کرده و مکانیک را توصیف و تشریح می کنند. آیا شما هم فارغ التحصیل رشته مکانیک هستید و به نبال کار می گردید؟ جاب اکسپرت جایی است که در آن می توانید به دنبال موقعیت های شغلی مورد علاقه خود گشته، بصورت آنلاین رزومه خود را ساخته و برای استخدام در آن اقدام کنید. در ادامه با جاب اکسپرت همراه باشید تا با شغل مهندس مکانیک بیشتر آشنا شویم.
مهندس مکانیک
مهندس مکانیک فردی است که دانش مهندسی مکانیک را فرا گرفته و از این دانش و مهارت ها در بخش های مختلف بهره مند شده و به طراحی، ساخت، بهره برداری و نظارت بر دستگاه ها، ماشین آلات، تجهیزات و سایر سیستم های وابسته پرداخته و یا در این حوزه به تحقیق و پژوهش می پردازند. مهندس مکانیک، اصول اساسی نیرو، انرژی، حرکت و گرما را آموخته و با دانش تخصصی خود، سیستم های مکانیکی، دستگاه ها و تجهیزات مختلف را طراحی و توسعه می دهد. این دستگاه ها و تجهیزات طیف گسترده ای داشته و بسیاری از حوزه ها و صنایع را در بر می گیرد. از قالب ساخت سوزن تا مدل سازی حرکت ماهواره ها در جو یا تجهیزات فضایی، موتورها و سیستم های کنترل خودرو و هواپیما، تجهیزات نیروگاهی و برقی، دستگاه های پزشکی و … . مهندس مکانیک مسئولیت های متفاوتی دارد که در ادامه با مهم ترین آن ها آشنا خواهیم شد:
طراحی
یکی از اصلی ترین کارها و مسئولیت های مهندس مکانیک طراحی و توسعه است. ماشین ها و دستگاه های مختلفی در صنایع و حوزه های متعدد وجود دارند که به طور مستقیم به علم مکانیک مرتبط شده و جز فعالیت های مهندسین مکانیک می باشد. از جمله این دستگاه ها می توان به پمپ، کمپرسور، دمنده ها، توربین ها، موتورها، مخزن ها، رآکتورها، دیگ های بخار، سازه های لوله کشی و سیالات، خودرو ها، هواپیما، قطار و … اشاره کرد. همان طور که می بینید علم مهندسی مکانیک در بسیاری از حوزه ها کارکرد گسترده ای داشته و شغل مهندس مکانیک محدود به یک صنعت یا حوزه نمی شود. طراحی و توسعه این دستگاه ها و تجهیزات که بعضا پیچیده و بسیار تخصصی هستند، بر عهده مهندسین مکانیک است.
تحلیل
تحلیل سازه ها و تجهیزات، از دیگر وظایف و مسئولیت های مهندس مکانیک است. مهندسین مکانیک می بایست فرآیند ها و تجهیزات را تحلیل و بررسی کرده و برای بهبود عملکرد و بهینه سازی آن ها برنامه ریزی کنند.
ساخت و تولید
ساخت و تولید نیز یکی از مهم ترین بخش های فعالتی مهندسین مکانیک است. نتیجه به کار گیری دانش و مهارت های علوم مهندسی مکانیک در ساخت و تولید خود را نشان داده و در این مرحله نمایان خواهد شد. فرایند های همچون ماشین کاری، شکل دهی، طراحی و ساخت قالب ها و قیود، اتصال و جوشکاری، عملیات حرارتی، ریخته گری، مترولوژی و سیستم های اندازه گیری از جمله فرآیند های ساخت این رشته می باشند.
کنترل کیفیت
سازه ها و تجهیزات و همچنین تمامی فرآیندها نیازمند کنترل کیفیت و بررسی های مختلف برای اطمینان از عملکرد می باشند. آزمایش کیفیت، امنیت و قابلیت اطمینان تجهیزات و دستگاه ها از همین رو، یکی از مهم ترین وظایف و مسئولیت های مهندسین مکانیک بوده و توجه ویژه ای بر روی آن می شود. برخی از مهندسین مکانیک به طور ویژه تنها بر روی این بخش فعالیت کرده و در صنایع و حوزه های مختلف مشغول کنترل کیفیت و بررسی تجهیزات و فرآیندهای مکانیکی هستند.
دانش و مهارت های لازم مهندس مکانیک
مهندس مکانیک می بایست مهارت ها و توانایی های زیادی در اختیار داشته باشد. ریاضی یکی از مهم ترین دانش هایی است که با این علم گره خورده است و مهندسین مکانیک می بایست این دانش را به خوبی دانسته و از آن در امور مختلف بهره مند شوند. همچنین مهارت هایی همچون خلاقیت، کار تیمی، کار با کامپیوتر و برخی از نرم افزارهای تخصصی این رشته و آشنایی و تسلط بر زبان انگلیسی از جمله این مهارت ها می باشند.
بازار کار مهندس مکانیک
همان طور که گفته شد، مهندسی مکانیک یکی از مهم ترین رشته های مهندسی و یکی از پر کاربردترین آن ها در صنایع و حوزه های مختلف است. امروزه بسیاری از فعالیت ها و فرآیندها از شکل ساده و دستی خارج شده و به شکل مکانیکی درآمده اند. از همین رو با توجه به رشد و گسترش بخش های صنعتی و مکانیزه شدن بسیاری از فرآیندها، مهندسی مکانیک نیز به عنوان یکی از مهم ترین و پر کاربردترین رشته های تخصصی شناخته شده است. در این میان، شغل مهندس مکانیک نیز یکی از مهم ترین مشاغل حوزه مهندسی به شمار رفته و پیش بینی می شود در دهه آتی بازار کار خوبی برای این مهندسان در کشورهای مختلف در دسترس قرار گیرد.
با توجه به مشکلات و معضلات اقتصادی در داخل کشور، بازار کار بسیاری از رشته ها و مشاغل از جمله مهندسی مکانیک با تلاطم ها و موانعی همراه بوده است، اما مکانیک رشته ای نیست که برای آن کار وجود نداشته باشد. فعالیت های بسیاری در صنایع و حوزه های مختلف به این رشته گره خورده و به آن وابسته اند. در کشورهای خارجی نیز، نیاز بالایی به رشته های مهندسی خصوصا مهندسی مکانیک وجود داشته و بازار کار خوبی برای آن ها فراهم است. شاید برای شما جالب باشد که بخش زیادی از فارغ التحصیلان رشته های مهندسی مکانیک در داخل کشور، پس از اتمام تحصیل خود برای ادامه تحصیل یا کار در کشورهای خارجی، از ایران مهاجرت می کنند. در واقع رشته مهندسی مکانیک فرصت خوبی برای مهاجرت کاری به کشور های خارجی است.
بازار کار این رشته گسترده بوده و از مهم ترین مشاغل و حوزه های آن می توان به این موارد اشاره کرد:
- طراحی و ساخت ماشین آلات مختلف و قطعات آن ها همانند ماشین آلات تولیدی صنایع، لوازم خانگی و تجهیزات پزشکی
- طراحی و ساخت تجهیزات و سیستم های انتقال و تصفیه آب، سیستم های مکانیکی و کنترلی پالایشگاه ها و کارخانه های شیمیایی.
- طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی.
- طراحی، توسعه و ساخت تجهیزات دفاعی مختلف
- ساخت روبات ها، بازوهای مکانیکی و سیستم های تولید.
- طراحی و ساخت تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمان ها، بالا برها، آسانسورها و سیستم های حمل و نقل.
- طراحی و ساخت تجهیزات مکانیکی نیروگاه های فسیلی، اتمی، خورشیدی، بادی و آبی.
